LEGENDES over INDONESIë

| LEGENDES en GEDICHTEN over INDONESIë | MIJN GEBOORTE LAND EN - STAD | MOOIE GEDICHTEN VAN INDO'S | GASTENBOEK | FAMILIE FOTO ALBUM | VERHALEN en LEGENDES | MEER LEGENDES | DIVERSEN | VERVOLG VAN VERHALEN EN LEGENDES

MIJN GEBOORTELAND EN - STAD

bhineka.gif
BHINEKA

INDONESISCH FRUIT
fruit.jpg
VELE SOORTEN O.A. DOERIAN,DJAMBOE AIR/ KLOETOEK,SALAK,PISANG SOESOEH,PAPAYA, ENZ.

SALAK
salak.jpg
SALAK

RAMBOETAN
rambutan.jpg
RAMBOETAN

              Vruchten van Indonesië

 

                  Carambola  

 

Deze geelgroene en stervormige vrucht wordt ook wel sterfruit genoemd (Ind: belimbing). De vrucht, die nu in vele tropische landen te vinden is, komt oorspronkelijk uit Indonesië en groeit aan een sierlijke kleine boom.

De zoetzure carambola is prima uit de hand te eten. Hoe groter de vrucht, des te zoeter de smaak. De belimbing is rijp wanneer de ribben donker worden. De vrucht wordt door z’n vorm veel als decoratie bij gerechten gebruikt.

 

            Durian

 

Deze sterk geurende vrucht komt alleen in Zuidoost-Azië voor en is de meest beruchte van de fruitsoorten die je op Sulawesi zult tegenkomen. Door de sterke geur -voor veel toeristen al genoeg om de vrucht links te laten liggen- is de durian op verschillende plaatsen verboden, zoals in vliegtuigen, hotelkamers en openbare gebouwen. De bladeren van de durianboom, die 20 tot 40 m hoog kan worden, zijn donkergroen, de onderkant zilverkleurig. De vrucht zelf is behalve de geur ook makkelijk te herkennen aan zijn stekelige scherpe

schil, die aan het pijnlijke uiteinde van een middeleeuwse

goeiedag doet denken. De kwaliteit is het best wanneer de vrucht na rijping gewoon van de boom is gevallen. Om het vruchtvlees te kunnen eten snij je de durian doormidden, waarna je de partjes eruit kunt pakken. De pitten kunnen niet gegeten worden. De smaak is een mix van vanillevla, knoflook, uien, en schimmelkaas. Toch is de stinkvrucht bijzonder  populair onder de Indonesiërs. De durian wordt in verschillende lekkernijen verwerkt zoals ijsjes, snoepjes en koekjes. Soms wordt onrijpe durian als groente gegeten. In combinatie met alcohol schijnt de durian verdovend te werken, en teveel van beide kan in verband met de bloeddruk verhogende

werking van de vrucht fatale gevolgen hebben. Geloofd wordt dat de durian goed is voor de potentie. Volgens een Indonesisch spreekwoord gaan de sarongs omhoog als de durians naar beneden komen.

 

                  Granadilla

 

Deze vrucht, familie van de passievrucht, werd in eerste

instantie door de Spanjaarden aangezien voor een kleine

granaatappel; vandaar de naam. De granadilla lijkt op de

passievrucht, maar is geel tot oranje-bruin). Net als bij de passievrucht is de plant klimmend, en heeft het dezelfde soort typische bloemen. De smaak is iets zoeter. De vrucht eet je het makkelijkst als je hem uitlepelt.

 

                  Jambu air

 

De jambu air (waterappel) is een peervormige roze vrucht die trosvormig aan de Eugenia-boom groeit. Je kunt deze kleine vrucht zo van de boom af eten. Het witte vruchtvlees heeft een flauw zure smaak en is zeer verfrissend. De zaadjes kun je niet eten.

 

                  Langsat

 

De langsat is een kleine ronde vrucht met een gele kleur. Je opent hem het makkelijkst door met duim en wijsvinger de bovenkant open te drukken. De partjes hebben een heerlijke frisse, ietwat bittere smaak, die lijkt op die van grapefruit. Op Sulawesi tref je deze vrucht vooral tussen maart en juni aan.

 

                  Jeruk

 

Jeruk is de verzamelnaam voor citrusvruchten. Gewone

sinaasappels worden jeruk manis genoemd.

De oorspronkelijk uit Birma afkomstige limoen, een familielid van de citroen, wordt jeruk nipis of jeruk pecel genoemd. De felgroene ronde vrucht wordt vanwege zijn zeer zure smaak zelden als handvrucht gegeten, en het meest in gerechten of dranken verwerkt. Als je deze vruchten plukt moet je uitkijken voor de kleine stekels

die zich op de boom bevinden. De enorme jeruk muntis of

jerunga staat bij ons bekend als de pomelo. Laat deze

overheerlijke vrucht, die qua smaak veel wegheeft van een zoete grapefruit, niet aan je voorbijgaan.

 

                  Mangistan

 

De mangistan (Ned: mangosteen) wordt vanwege het kroontje bovenop de vruchten de paarsachtige kleur de koningin onder de vruchten genoemd. Bij het verwijderen van de houtachtige schil moet je uitkijken dat je het rode sap in de schil niet op je kleding krijgt -

het is onuitwasbaar. Aan de schil kun je ook

zien of de vrucht vers is of niet. Wanneer de schil deukjes heeft is het vruchtvlees uitgedroogd.

Op de zoetzure partjes kun je naar hartelust sabbelen. De pitten kun je niet eten. De stempeldelen aan de onderzijde van de vrucht vertellen hoeveel partjes de vrucht bevat. Een vrucht met 4 partjes vruchtvlees

brengt geluk. De mangosteen wordt in Indonesië vaak kemendjing of memendjing genoemd. De garcinia mangostana, de boom waar de vrucht aan groeit, komt oorspronkelijk uit het regenwoud van Maleisië en kan

12 meter hoog worden.

De boom levert pas na 10 jaar vruchten.

 

                  Mango

 

De mango (Ind: mangga) komt oorspronkelijk uit India. Daar wordt hij al 4000 jaar verbouwd en gebruikt bij ceremonies. De niervormige vrucht komt in vele kleuren voor, van geelgroen, geel, groenrood tot rood. Het vruchtvlees is altijd oranje-geel van kleur. Je kunt de mango zowel rijp als onrijp eten. Als de vrucht rijp is geeft het vruchtvlees mee als je er zachtjes op drukt. De altijd groen blijvende mangoboom kan 40 m hoog en 100 jaar oud worden en groeit het best in droge gebieden. De jonge roodbruine blaadjes worden soms rauw

gegeten als groente of als veevoer gebruikt. Wanneer het vee teveel van deze bladeren eet wordt de urine een dikke geelachtige vloeistof. Deze kan als verf gebruikt worden, het zogeheten Indisch geel.

 

                  Nangka

 

De nangka (Ned: broodvrucht) lijkt op de durian, maar heeft kleinere stekels. De vrucht kan als hij geel en rijp is 20 kg wegen. In de boom (Lat: Artocarpus integrifolia) is vaak een papieren zak om de vruchten gewikkeld om te voorkomen dat vleermuizen en vogels ze van de boom afroven. Na de vrucht in stukken gesneden te hebben kun je de gele en rubberachtige partjes eruit pakken en zo opeten. De vrij grote pitten zijn niet eetbaar. Het vruchtvlees wordt ook gekookt in verschillende gerechten gebruikt, zoals in nasi gudeg.

 

                  Papaya

 

De papaya komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika, en is verwant aan de meloen en de pompoen. Een rijpe papaya is groen-geel of oranje, en het vruchtvlees kan variëren van geel, oranje tot rood-oranje. De vrucht kan 40 cm lang worden en 6 kg wegen. De papaya heeft een muskaat-achtige smaak. De zwarte zaadjes in

de vrucht kunnen niet gegeten worden. De onrijpe vrucht en de  bladeren worden soms als groente gegeten. De papayaboom groeit bijzonder snel en kan ruim 10 m hoog worden. De vruchten groeien bovenin de boom onder de handvormige bladeren. Volgens een inheems gebruik moeten zwangere vrouwen een papayapitje

planten. Na 9 maanden zijn de vruchten rijp en dienen dan als voedsel voor de baby

 

                  Passievrucht

 

De passievrucht komt oorspronkelijk uit Brazilië en heeft een groot aantal namen; marquisa, markoesa, buah susu, buah negeri en buah konyal. De rood-bruine en soms purperkleurige vruchten zijn rond of ovaal van vorm. De bloem van de klimplant heeft paars-witte blaadjes. Als de vruchten net van de plant komen

hebben ze een harde glimmende gladde schil. Deze gaat er al snel rimpelig uitzien. Dit maakt verder niet uit voor de smaak van het gelige zoetzure vruchtvlees, dat je er met pitjes en al kunt uitlepelen.

 

                  Pisang

 

De pisang komt in vele soorten voor. De pisang mas is de

kleinste banaan, ongeveer zo lang als een duim. De pisang tanduk, die een lengte van maar liefst 30 cm kan bereiken, is de langste. Een bananenplant produceert 5 tot 10 kilo bananen. Deze hangen in kammen van minimaal 10 stuks langs een tros naar beneden.

Elke plant heeft slechts een tros, en dus ook

maar een bloem. Deze paarse bloem wordt eveneens gegeten als groente in de sayur lodeh of acar. Na het afvallen van de tros sterft de plant. Vanuit de wortel komen vervolgens gemiddeld 3 spruiten op,

die na 1 jaar bananen produceren.

 

                  Rambutan

 

De rambutan wordt ook vaak het broertje van de lychee genoemd. De ronde vrucht is afkomstig uit Indonesië en Maleisië. De vrucht dankt zijn naam aan het Maleise woord rambut (haar), vanwege de rubberachtige harige stekels van de schil. De vruchten hangen in trossen aan de boom. Deze groeit het best in het laagland, en kan zo’n 20 m hoog worden. Als de rambutan rijp en vers is, zijn de stekels rood of geel van kleur.

Wanneer je hem niet direct opeet verkleurt hij naar bruin. Het zoetzure vruchtvlees is wit en sappig. Uit de bittere pit werd vroeger bakolie gewonnen.

 

                  Salak

 

De salak wordt vanwege zijn geschubde roodbruine schil vaak de slangenhuidvrucht genoemd. De vrucht is makkelijk te eten door de schil eraf te halen en hem in partjes te breken. De salak  smaakt als een zurige, beetje bittere appel. De pitten kun je niet eten.

 

                  Sirzak

 

De sirzak (Ned: zuurzak) is rijp als hij zacht aanvoelt en de wratachtige groene schil donkere vlekken krijgt.

Het vruchtvlees is zacht en wit. Door zijn limoenachtige smaak is de sirzak een goede dorstlesser. Je kunt de vrucht in stukken snijden of schillen.

 

                  Tamarillo

 

De uit Peru afkomstige tamarillo (Ned: boomtomaat) wordt op de meeste eilanden buah belanda of buah jepang genoemd.

Blijkbaar is men er nog niet uit of de Nederlanders of de Japanners de vrucht hebben geïntroduceerd. De tamarillo-bomen groeien op redelijk hoge plateaus.

De gladde schil kan van oranje tot purper kleuren.

Het vruchtvlees is oranjerood, rijk aan kalium en fosfor, en zoetzuur van smaak. De vrucht kun je het makkelijkst uitlepelen en de zwarte pitjes gewoon opeten.

Pas op met het sap van het fruit, vlekken krijg je nauwelijks uit je kleding.

 

=====================================

 

Klik met de muis op de foto om de vergroting te bekijken

BANDOENG
sawah.jpg
SAWAH

BANDOENG
landschapbandung.jpg
PANORAMA OMGEVING VAN BANDOENG

BANDOENG OMGEVING
women_planting_rice_-_cupak.jpg
VROUWEN PLANTEN RIJST IN DE SAWAH (TANAM PADI )

BANDOENG - LEMBANG
maribayalembang.jpg
MARIBAYA WATERVAL LEMBANG

HIER ZIJN FOTO'S TE ZIEN VAN BANDOENG EN OMGEVING
VAN DE MOOISTE PLEKKEN DIE IK MIJ HERINNER
EN MET ONZE OUDERS GEWEEST ZIJN 
VOORDAT WE NAAR NEDERLAND KWAMEN
 

BANDOENG
dagoweg.jpg
DAGOWEG DICHT BIJ DE STRAAT VAN ONS HUIS

PAARD EN WAGEN
delemanpaardenwagen.jpg
DELEMAN WAARMEE WE VAAK NAAR DE STAD GINGEN

BANDOENG
alunalun1999.jpg
ALOEN - ALOEN 1999

BANDOENG
alun1938.jpg
ALOEN - ALOEN 1938

BANDOENG
gemeentehuisnw.jpg
GEMEENTEHUIS (NIEUWE)

BANDOENG
opritgemeentehuis.jpg
OPRIT GEMEENTEHUIS

BANDOENG
puncakpas.jpg
PUNCAK PAS

BANDOENG
puncaklandschap.jpg
PUNCAK LANDSCHAP

PERAHU
perahu-2.jpg
WEG NAAR KRATER

PERAHU
perahu-3.jpg
PERAHU ZWAVEL DAMPEN

PERAHU
perahu-1.jpg
KRATER MEERTJE

BERG NABIJ BANDOENG
tangkubanprahu.jpg
TANGKUBAN PRAHU

BANDOENG
isola1.jpg
VILLA ISOLA

BANDOENG
villaisolalembangweg.jpg
VILLA ISOLA AAN DE LEMBANGWEG MET GROOT PARK EN VEEL TRAPPEN

BANDOENG FRUITBOMEN
papajaboom.jpg
PAPAJA BOOM ( POHON PAPAJA )

BANDOENG FRUITBOMEN
klapperboom.jpg
KLAPPERBOOM (POHON KELAPA)

BANDOENG
angklungsoendanesemuziekinstrument.jpg
ANGKLUNG SOENDANESE MUZIEKINSTRUMENT GEMAAKT VAM BAMBOE

BANDOENG FRUITBOMEN
pisangboom.jpg
PISANG BOOM (POHON PISANG AMBON )

OMGEVING BANDOENG
tjimahiwaterval.jpg
TJIMAHI WATERVAL

INDONESIA
moneyofindonesia.jpg
GELD VAN INDONESIA

Bezienswaardigheden in Indonesië 


De tocht naar Bandung leidt over de hoge Puncakpas met zijn uitgestrekte theeplantages (het theeplukken vindt vooral plaats in de ochtenduren; u bent hier pas 's middags. De kans dat u theepluksters ziet is klein. Geen zorg: u ziet deze vrouwen ten noorden van Bandung aan het werk). U kunt ook een theefabriek bezoeken Gunung Mas. Aankomst in Bandung. Deze stad staat bekend om zijn nog vele koloniale huizen in Jugendstil en Art Deco. Het was in vroeger jaren de geliefde verblijfsplaats van de Hollanders vanwege het wat koelere klimaat.
In en rondom Bandung zijn mooie en interessante excursies te maken. Vroeg in de morgen rijdt u naar de kraterrand van de actieve vulkaan de Tangkuban Perahu, vanwaar u de zwaveldampen ziet opstijgen. Het busje rijdt tot aan de kraterrand, u kunt in de krater naar beneden lopen; een boeiende wandeling met hier en daar kokend heet water dat opborrelt.  In Ciater kunt u een bad nemen in één van de geneeskrachtige heetwaterbaden; het water is afkomstig van de Tangkuban Perahu. In de omgeving zijn prachtige theeplantages; u zult merken dat u hier vaak mooiere foto's kunt maken dan op de Puncakpas (minder toeristisch).

 

Garut


Garut, is niet ver van Bandung gelegen (ongeveer 1 ½ uur rijden). De omgeving van Garut kenmerkt zich door de mooie en ook hooggelegen landelijke omgeving. Het is een gebied dat uitnodigt tot wandelen.
Java is het eiland van de vulkanen. In de omgeving van Garut ligt de Papandayan. Een bezoek hieraan is zeker de moeite waard. Een avontuurlijke wandeling toont u een bizar landschap, vervuld van geluiden uit het onderaardse. Wees voorzichtig: kolkende waterstromen, poelen van drijfzand en sissende gassen zijn hier uw markeerpunten.

               

Bogor

 

Bogor ligt aan de voet van de 2211 meter hoge gunung Salak. Een bezoek aan Bogor betekent een bezoek aan de beroemde  Botanische Tuinen (Kebun Raya) en het buitenverblijf Buitenzorg, het voormalige paleis van de gouverneur-generaal.

 

Geschiedenis

 

De in Batavia wonende Nederlanders zochten hier graag

verkoeling daar Buitenzorg, zoals Bogor vroeger genoemd werd,  bekend stond om zijn vele regens. De schrijfster Annie Foore schreef in 1899 het volgende in haar roman Bogoriana

Niets vriendelijkers, niets stralenders dan Buitenzorg in  het ochtenduur, niets verrukender dan de atmosfeer die daar heerst wanneer de regen, 's nachts in stromen neergevallen,  tegen de morgen ophoudt.

 

Het huidige Bogor

 

Het ooit kleine en rustige Bogor is nu, net als de meeste steden op Java, uitgegroeid tot een overbevolkte stad waarin het verkeer voor een hoge graad van luchtvervuiling zorgt.

Vooral de talloze Japanse driewielers, de bemos, beijveren zich hun steentje aan de verkeerschaos bij te dragen.

            

Bezienswaardigheden in Bogor

 

Het paleis van de Gouverneur-generaal

Het paleis is zeker geen architectonisch meesterwerk, maar is goed onderhouden en ziet er, liggend in zijn grote tuin met vooraan de lotusvijver en iets verderop de grote waringin-bomen, nog altijd schitterend uit. In 1745 liet de toenmalige gouverneur-generaal baron Van Imhoff hier een buitenverblijf bouwen. Van Imhoff verkoos Bogor boven het hete en ongezonde Batavia. Dit gebouw werd in 1834 door een

aardbeving verwoest. Het paleis zoals het er nu staat,  werd in 1870 de officiële residentie van de gouverneur-generaal en zou dat tot de inval van de Japanse troepen blijven.Het paleis van Bogor is helaas voor bezoekers gesloten.

 

Botanische tuinen

 

De tuinen die achter het paleis liggen, zijn in 1817 geopend als 's lands plantentuin. De 110 hectare grote plantentuin van Bogor, gesticht door de Duitse hoogleraar Caspar Georg Reinwardt, groeide snel uit tot een van de belangrijkste botanische tuinen ter wereld. In de tuin werd geëxperimenteerd met uitheemse plantensoorten. Het was de proeftuin van het in

1830 ingevoerde cultuurstelsel, waarbij de Javaanse boer verplicht werd op een deel van zijn grond produkten als thee, koffie, tabak, kina (kinine) en cassave voor het Gouvernement te verbouwen. De Botanische tuin van Bogor telt nu ruim 12.000 plantesoorten en 3000 orchideesoorten.

De orchideëenkas is voor publiek gesloten omdat sommige bezoekers hun handen niet thuis konden houden. Misschien dat een kleine tip deuren opent.

In een deel van het park (1e straat links) bevinden zich

scholen vliegende honden hangende aan de takken van hoge bomen. Deze dieren, die zich hoofdzakelijk met fruit voeden, worden door de Indonesiërs kalongs genoemd en als lekkernij beschouwd. Op het meer achter het paleis drijven Victoria Regia, reusachtige waterlelies uit het amazonegebied.

Het klassieke witte monument vlakbij de ingang is opgericht ter nagedachtenis aan Olivia Marianne Raffles, de vrouw van Sir Thomas Stamford Raffles, de gouverneur-generaal uit de Britse tussenperiode (1811-1816). Als echte Britse ergerde ze zich aan de slechte manieren van de Nederlandse dames, die sirih kauwden en in sarong en kebaya liepen.Ze ligt in Jakarta begraven.

 

Bijzonder is ook de Nederlandse begraafplaats. 

 

Herinneringen ener reis naar Nederlandsch-Indië in 1862

schreef W.F. Gevers Deynoot het volgende over de  begraafplaats:

                  

Eén der lieflijkste gedeelten van het park acht ik een kleine begraafplaats, die dicht achter het paleis is aangelegd en onder de hoog opstaande bamboestruiken verscholen ligt. Hier rusten onder eenvoudige, maar nette graftomben de overblijfselen van enige hoge autoriteiten die in Nederlandsch-Indië bevel voerden en van geliefde betrekkingen die daar te vroeg uit het leven werden gerukt. Er heerste onder die bevallige bamboeplanten ene kalmte en rust, die het hart met weemoed vervulden.

De pracht van de botanische tuinen van Bogor liet ook weinig heel van de nuchterheid van architect Berlage, die in 1923 drie maanden door de archipel reisde. In de bomen herkende hij verstarde reuzenvrouwen met fantastisch groene sleepgewaden.En Ach! De nacht aan de vijver, waar de lotusbloem zich door haren bleken minnaar uit den zonneslaap liet wekken, en waar mij de geheimzinnige zwoele sfeer der tropen beving, was misschien wel de duizend en eerste der Oostersche vertellingen.

 

Natuurhistorisch museum van Bogor

 

Bogor is nog altijd een belangrijk centrum van onderzoek en onderwijs en heeft een faculteit van landbouw, bosbouw en veeartsenij. Het natuurhistorisch museum in het park is op ma.-do. en za. van 8.00-12.00 geopend. Op vrij. van 8.00-10.00 uur en op zo. van 8.00-14.00 uur. Daarnaast heeft het park ook een aan de universiteit verbonden Botanische Bibliotheek, een van de best voorziene van de wereld. In de hoofdstraat die langs de botanische tuinen van Bogor loopt, worden plaatselijke specialiteiten zoals papayas, zoete ananas, bananen en diverse andere vruchten te koop aangeboden.

Helaas zijn veel van de oude kenari-bomen gekapt om de straat te verbreden.

                 

Gamelanfabriekjes in Bogor

 

Pasu Karna in Jl. Pancasan (nr 17) is een van de laatste

gamelanfabriekjes van Java.

Stel je eigen reis naar Bogor samen

Bezoek Bogor tijdens een zeer voordelige bouwsteen van Jakarta naar Yogyakarta .

 

Van Bogor naar Bandung Ciawi

 

12 km vanaf Bogor ligt Ciawi. In het nabijgelegen dorp Tapos ligt een uitgestrekt agrarisch proefterrein voor de veeteelt. Het landschap begint inmiddels steeds aantrekkelijker te worden. De weg begint nu ook omhoog te klimmen, de bergen in. Hier begint het theedistrict. De theepluksters werken het liefst dicht bij de weg, omdat ze daar geld kunnen verdienen met het poseren voor toeristen. De dames zitten soms dik onder de make-up.

                 

Puncak pas

 

Het hoogste punt op de route is de Puncak, een bergpas met een grote naam bij oud-Indiëgangers. Vanaf de restaurants op het hoogste punt van de pas wordt een magnifiek uitzicht geboden op de met theestruiken bezaaide hellingen. Rindu Alam is een aanrader. In de buurt kun je een korte wandeling maken naar  Telaga Warna, een vulkanisch meertje.

Voorbij de Puncak pas kun je de 3000 meter hoge vulkaan Gunung Gede zien liggen. De plaatsen in dit gebied beginnen allemaal met ci, het Sundanese woord voor water. In deze omgeving liggen namelijk een groot aantal heetwaterbronnen.

Cipanas betekent bijvoorbeeld heetwater.

                 

Cipanas

 

Cipanans ligt 10 minuten rijden vanaf de top van de Puncakpas. In deze plaats, door zijn heetwaterbronnen een geliefd kuuroord, staat het Istana Cipanas rechts van de weg. Dit in 1750 gebouwde buitenverblijf van de gouverneur-generaals werd ook door Sukarno gebruikt.

Het paleis is gesloten voor publiek.

                  

Cianjur

 

De stad Cianjur ligt midden in een van de belangrijkste

rijstgebieden van West-Java. De rijst die hier verbouwd wordt, is beroemd om haar kruidige smaak en goede kwaliteit en behoort hierom tot een van de duurste soorten. Van de 18de tot het midden van de 19de eeuw was Cianjur de hoofdstad van de Priangan, het centrum van de Sundanese kultuur. 

 

Kalkfabriekjes

 

De weg tussen Cianjur en Bandung kronkelt zich door het Gunung-Mesjiddistrict, een heuvelachtig landschap van  kalksteen. Langs de weg liggen verschillende kalkfabriekjes. In eenvoudige ovens wordt aan een stuk door onder erbarmelijke omstandigheden kalk

geproduceerd. De kalkstenen gaan boven de oven in en worden gedurende 6 uur verhit. Een lading stenen levert ongeveer 4 ton kalk op. Na verhitting gaan de stenen uit de oven en worden ze geblust (een zeer ongezond karwei), waarna ze in poeder uiteen vallen. De kalk wordt gebruikt in verf en tevens verwerkt in veevoeder. Veel van de kalk wordt naar Maleisië uitgevoerd.

 

Pandalarang

 

De onder het Nederlandse bewind gebouwde papierfabriek van  Pandalarang is nog altijd in gebruik. 

 

Cimahi

 

Cimahi, een paar kilometer achter Pandalarang, was voorheen het Nederlandse militaire depot. Tegenwoordig heeft het Indonesische leger er een depot. Cimahi is inmiddels aan Bandung vastgegroeid. Vlakbij Cimahi ligt het ereveld Leuwigajah bij het gelijknamige dorp.

 

Kinacontract

 

In 1892 vormden de kininefabrikanten in Europa een syndicaat om meer winst te halen. Toen dit niet lukte werd de Bandoengsche Kininefabriek opgericht: de planters en het gouvernement aan de ene kant en de fabrikanten aan de andere sloten het Kinacontract. De planters leverden de bastoogst aan de fabrikanten tegen een minimumprijs, die eventueel nog kon stijgen als de prijs van kinine dat ook deed. Dit systeem bleek te werken.

 

 

Bandung heeft allang geen recht meer op de oude titel `Parijs  van Java'. De plaats is te snel gegroeid en heet zelfs de snelst groeiende stad van het land te zijn. Tegenwoordig is de op 750 meter hoogte gelegen stad de hoofdstad van de provincie

West- Java, het land van de Sundanezen. Toch zijn er nog sporen van de vroegere pracht en praal in Bandung terug te  vinden. Langs de lange lanen staan nog altijd imposante koloniale gebouwen.

Rond Jalan Braga ligt bovendien de grootste concentratie art-deco gebouwen in de wereld.

Geschiedenis van Bandung.Bandung is aan het begin van deze eeuw gebouwd en is dus een vrij nieuwe stad.

In de koloniale periode was Bandung onder andere bekend om haar Kinatuin, waar van kina de pijnstiller kinine werd gemaakt. Kina, een gewas dat oorpronkelijk alleen in Zuid-Amerika voor kwam, werd in het midden van de vorige  eeuw door de Duitse plantkundige Hasskarl naar Indië gebracht.

Het was de Engelsman Ledger echter die de beste kinasoort vanuit Bolivia naar Indië bracht. Zijn Indiaanse knecht, Manuel Incra Mamani, die hem op de bijzondere soort gewezen  had, werd voor zijn hulp door de Bolivianen vermoord.

 

Bandung na de tweede wereldoorlog

 

Bandung werd in oktober 1945 bezet door een Brits-Indische brigade, die per trein vanuit Jakarta was aangekomen. De nationalisten, bevreesd dat de Britten gekomen waren om het  bedje voor de nog afwezige Nederlanders te spreiden, boden hevig weerstand. Na maandenlange schermutselingen werd een wapenstilstand afgekondigd, waarbij Bandung officieel opgedeeld werd. Ten noorden van de spoorlijn lag het Britse  deel, ten zuiden van de spoorlijn werd Bandung beheerst door

de Republikeinen. Later eisten de Britten dat de Republikeinen ook Zuid-Bandung zouden ontruimen, vanwege fanatieke Hizbollah-groepen in de heuvels rond Bandung. Deze groepen hielden zich niet aan het bestand, en bleven doorgaan met het bestoken van Engelse konvooien. Tot 1962 was er kans dat Bandung de hoofdstad van de republiek zou worden. In 1965 werd de eerste Africa-Asia conferentie in Bandung gehouden (zie Gedung Merdeka).

 

Huidig Bandung

 

Tegenwoordig vormen Bandung en omgeving het belangrijkste textielcentrum van West-Java. Bandung heeft daarnaast de grootste kininefabriek (anti-malaria) van Indonesië.

De Technische hogeschool van Bandung is in de twintiger jaren door de Nederlanders opgericht, omdat er toen een enorm tekort aan ingenieurs in de kolonie was. Sukarno studeerde er. In Bandung bevindt zich ook de Indonesische luchtvaart-industrie waar helikopters en vliegtuigen worden gebouwd De stadsbevolking van Bandung, die voor het overgrote merendeel uit Sundanezen bestaat, is erg gemoedelijk. Met de studenten schijnt het echter anders gesteld te zijn. Bandung heeft de meest militante studentenbeweging van Indonesië, en speelt daardoor in politiek opzicht een belangrijke rol. Bezienswaardigheden in Bandung

 

Gedung Merdeka

 

Langs de Jalan Asia Africa, in het centrum van Bandung, ligt het Gedung Merdeka, een 100 jaar oud koloniaal gebouw. Hier werd in 1965 op initiatief van Sukarno de eerste Aziatisch-Afrikaanse conferentie gehouden. Onder de vertegenwoordigers van de 29 deelnemende landen bevonden zich Tsjoe-en-Lai, Nehru en Nasser, staatshoofden van landen die toen nog maar net onafhankelijk geworden waren. Tijdens de conferentie, die een sterk anti-imperialistisch karakter droeg, verenigden de landen zich in de organisatie van niet-gebonden landen, en werden de 'tien principes voor een vreedzame coëxistentie' opgesteld. Met uitzondering van Japan

behoorden alle landen tot de ontwikkelingslanden.

 

Savoy Homann Hotel

 

Het Savoy Homann Hotel, schuin tegenover Gedung Merdeka, dateert oorspronkelijk uit 1888, maar van het oude gebouw is weinig meer te herkennen. In 1939 opende het nieuwe Savoy Homann op de plek waar het oude vanaf 1880 had gestaan. De

architect A.F. Aalbers heeft in het hotel veel kenmerken van een stoomschip verwerkt, compleet met dekken, patrijspoorten en een lichtkoker. Tijdens de tweede wereldoorlog was het het hoofdkwartier van de Japanse troepen in Bandung, en na de

oorlog diende het gebouw als hospitaal van het Rode Kruis. In 1986 werd begonnen met een

grootscheepse renovatie, waarbij het originele hotel van 1939 weer voor de dag kwam. Het hotel is nu een van de mooiste voorbeelden van Art-Deco architectuur in Bandung en de rest van de Indonesische archipel.

 

Instituut voor Keramiek research

 

Het Balai Penelitian Keramik (Instituut voor keramiek resarch) ligt in Jalan A. Yani 390. Hier kan 's ochtends het hele proces van keramiek maken bekeken worden. Keramiek wordt ook verkocht.

 

Eten in Bandung

 

Een goed restaurant in Bandung is de Braga Pub & Restaurant (Jl. Braga 17). Het oud-koloniale etablissement heeft een terras aan de straat, hetgeen in Indonesië zeer zeldzaam is.

Bij de voetgangersbrug over de weg vlak bij Savoy Homann zit een prima avondmarkt. Hier kun je je in de vele kraampjes tegoed doen aan de lekkerste gerechten van de Javaanse keuken. Grote porties zeevruchten, maar helaas geen koud bier.

Queen is verder een goed Chinees restaurant, en natuurlijk is een bezoek aan het Savoy Homann hotel een must. Je kunt zo binnenlopen voor een kop koffie of een maaltijd. Goed maar prijzig eten.

 

Winkelen in Bandung

 

Jalan Braga is de oude mondaine winkelstraat van Bandung.

Verder telt Bandung een groot aantal grote warenhuizen en supermarkten. Jalan Ciampelas is de Jeansstraat van Bandung. De puien van de winkels zijn zo opzichtig mogelijk gemaakt om de aandacht van de klanten te trekken.

 

Nuttige adressen in Bandung

 

De VVV van Bandung ligt op de Alun-alun, het centrale plein van de stad. Naast informatie kun je hier ook transport van Bandung naar bijvoorbeeld Pangandaran regelen.

 

Transport in Bandung

Per taxi

Taxi's in Bandung zijn uitgerust met een meter, maar er zijn nauwelijks chauffeurs die ze willen gebruiken. Vooral toeristen worden gezien als onuitputbare melkkoeien. Met name de Kota Kembang taxi's hebben een zeer slechte reputatie.

Per trein

De Parayangan express doet een kleine drie uur over de afstand Bandung - Jakarta. 1e klasse is afrader door ijskoude airco.

 

Omgeving van Bandung

 

Tangkuban Prahu

Een bezoek aan de Tangkubanprahu, een nog altijd actief vulkanisch gebied ten noorden van Bandung, is de moeite waard.

 Wel is het hier vrij toeristisch, aangezien dit de enige vulkaan in Indonesië is waarvan je de kraterrand met de bus kan bereiken. De omgeving leent zich uitstekend voor korte en lange wandelingen.

 

 Ciater

 

Ook ten noorden van Bandung ligt het plaatsje Ciater. Op de pashoogte van Ciater verdedigde het KNIL in 1942 zijn laatste stellingen tegen de naar Bandung oprukkende Japanse troepen.

Tijdens operatie 'produkt' lag hier ook de "Ciaterstelling"van het Republikeinse leger, die met veel moeite door de Nederlandse troepen opgerold kon worden, waarmee de weg naar het noorden vanuit Bandung openlag.

 

Ciwidey

 

Het Situ Patenggang meer ten zuiden van Ciwidey ligt op 1600 meter hoogte. Dit is een heerlijke omgeving om te wandelen.

 

Gunung Papadajan

 

De 2622 meter hoge Papadajan op West-Java vernietigde met zijn uitbarsting aan het einde van de 18de eeuw ruim veertig dorpen.

De vulkaan is nog altijd onrustig, en braakt voortdurend zwavelhoudend gas uit, dat zich op de helling afzet als goudkleurige kristallen.

 

Van Bandung via Garut en Tasikmalaya naar Pangandaran

Dit is een van de mooiere routes op Java. Onderweg zul je misschien regelmatig hopen zwarte vezels langs de kant van de weg zien liggen. Dit zijn balen vezels van de suikerpalm, die gebruikt worden voor dakbedekking en voor het filteren van water.

 

Textielfabriekjes

 

Langs de weg van Bandung naar Tasikmalaya staan verschillende textielfabriekjes temidden van de rijstvelden. De weg is redelijk geasfalteerd, zodat je het stuk naar Tasikmalaya snel kunnen afleggen.

 

Leles, Candi Cankuang

 

Indien je met eigen vervoer bent, is het zeer de moeite waard een stop te maken bij dit tempeltje aan de rand van een prachtig met waterlelies bedekt meertje. Vanaf de weg kun je voor een klein bedrag per paardenkoets (DELEMAN)(flink onderhandelen) naar het meertje. Je kunt de afstand ook lopen. Om vanaf de plek waar de koetsjes stoppen bij de tempel te komen, kun je om het meertje heen lopen, of een vlot huren (weer flink onderhandelen).

 

De Candi Cangkuang is een van de oudste hindutempeltjes van Indonesië, en een van de weinige in West-Java. De tempel stamt uit de 8e eeuw en is in 1966 herontdekt. Na uitvoerig onderzoek onderzoek is men in 1974 begonnen met de renovatie.

Het beeld dat in de tempel staat is Siva die de stier berijdt.

Vanaf Leles is het nog 12 km naar Garut.

Garut

Tijdens de koloniale periode was de streek rond Garut de vakantiebestemming bij uitstek. Tegenwoordig is het het centrum van de sinaasappel- en tabaksteelt. Garut staat ook bekend om de Dodol, een bruine zoete rijstrol vermengd met kokosmelk en palmsuiker.

 

Kampung Naga

 

Kampung Naga is een van de weinige orgineel Sundanese kampungs in de streek. Het werd gesticht door een soldaat van het Majapahitrijk die niet terug wilde naar Centraal-Java. Het dorp werd in 1951 plat gebrand door fundamentalistische moslims, omdat de dorpsbewoners zich niet wilden laten bekeren. Hoewel het dorp de laatste jaren grote aantallen

toeristen te verwerken heeft gekregen, is het nog steeds zeer de moeite waard. In tegenstelling tot de meeste dorpen op Java hebben de huizen hier nog steeds de orginele atap dakbedekking. De ligging van het dorp is daarnaast ook schitterend. Om het dorp te bereiken moet je flink afdalen langs een steile trap (die je dus op de terugweg ook weer  omhoog moet).

 

Raja Polah

 

Tien kilometer voor Tasikmalaya ligt Raja Polah. Hier zijn meerdere rotanwinkeltjes, waar een uitgebreide collectie aan vlechtwerk wordt verkocht. De streek hier staat daarnaast  bekend om zijn speciale batiks, maar die zijn in de winkeltjes niet te vinden.

 

Tasikmalaya

 

Tasikmalaya is het centrum van de West-Javaanse nijverheid.

Hier worden manden, matten, bakiaks (houten sandalen),

paraplu's  (PAJONG)en allerlei huishoudelijke producten van rotan,

bamboe, pandanbladeren en hout gemaakt. Huisvlijt vormt een

belangrijke bron van inkomsten voor de plattelandsbevolking in dit gebied.

 

Banjar

 

Wanneer je Banjar hebt bereikt, zo'n 65 km te noorden van Pangandaran, ben je vlakbij de grens met Midden-Java. Hiervandaan voert een zeer kronkelige weg naar het in het zuiden gelegen toeristenplaats Pangandaran.

                         Bahasa Indonesia

 

Bij elkaar worden er ongeveer 250 verschillende talen op de Indonesische eilanden gesproken. Op alle eilanden van de

archipel is bahasa Indonesia echter de taal.

De Javanen waren zo wijs het Javaans na de onafhankelijkheid niet aan de nieuwe republiek op te leggen, maar te kiezen voor het bahasa Indonesia. Het Javaans kent namelijk drie verschillende vocabulaires die al naar gelang een hogere of lagere sociale status dient te worden gebruikt, waarmee de taal ongeschikt is voor een moderne maatschappij.

Het bahasa Indonesia van tegenwoordig is in grote lijnen gelijk aan het pasar Maleis, dat al eeuwenlang voordat het de officiële taal van de republiek werd, de taal was van handelaren en

zeelieden. Het is eigenlijk een moderne versie van het Maleis.

Onderling maakt de lokale bevolking nog vaak gebruik van de

oude stamtalen.

In de toeristencentra en de grote steden kom je met Engels en

soms zelfs met Nederlands een heel eind. Daarbuiten kun je

alleen met Bahasa Indonesia terecht.

Met uitzondering van de

'c', die wordt uitgesproken als 'tj', is de uitspraak gelijk

aan de spelling, waardoor Indonesisch voor Nederlanders een gemakkelijk te leren taal is.

 

Hieronder de meest gebruikte woorden alfabetisch gesorteerd.

A

 

ach, ojee, au - aduh

 

B

 

banaan - pisang

bank -   bank

bed -  tempat tidur

bedorven, verrot - busuk

begrafenis - upacara orang mati

berg - gunung

betelnoot - sirih

boos -  marah

buffel -  kerbau

busstation -  stasiun bis

 

D

 

dakbedekking, vaak van gedroogd palmblad -  atap

dank u, bedankt - terima kasih

de Hollandse periode -  waktu Belanda

dichtbij -  dekat

dokter -  dokter

dorst -  haus

drinken - minum

duur - mahal

 

E

 

eethuis - rumah makan

eiland - pulau

eilandengroep - kepulauan

eten - makan

 

F

 

fijn, fijnbesnaard -  halus

fort - benteng

 

G

 

gekookt - sudah masak

geld - uang

gesloten - tutup

goede reis -  selamat jalan

goede(na)middag - selamat sore (15.00-19.00 uur)

goedemiddag - selamat siang (11.00-15.00 uur)

goedemorgen - selamat pagi

goedenavond - selamat malam

goedkoop - murah

graf - kuburan, liang

groot - besar

grot - gua

het geeft niet, niets aan de hand - tidak apa-apa

 

H

 

heuvel - bukit

hoe gaat het ermee? - apa kabar?

hoe heet u? - siapa nama saudara

hoe laat is het? - jam berapa?

hoe veel? - berapa?

hoeveel kost dit? - berapa harganya itu?

hoofd - kepala

hoofd van kabupaten (regentschap) - bupati

hoofd van kecematan (district) - camat

hoofdweg - jalan raya

hotel -  hotel

huis - rumah

                     

I

 

ik begrijp u niet - saya tidak mengerti

ik wil de kamer zien - saya mau lihat kamar

ik wil... - saya minta (beleefder dan saya  mau)

inbegrepen, inclusief -  termasuk

injectie - suntik

 

 J

 

ja - ya

jaar -  tahun

jongere broer -  adik (is ook aanspreektitel  voor  jongeren)

 

K

 

kaartje - karcis

kapot -  rusak

keuken -  dapur

klein -  kecil

kom binnen -  mari masuk

koorts - sakit flu

koud - dingin

kruidendrank - jamu

 

L

lap stof - kain, sarong

laten we gaan - mari kita berangkat

lopen, te voet - jalan kaki

 

M

 

maan - bulan

maand - bulan

mag ik..? - boleh..?

man - orang laki-laki (op wc: pria)

markt - pasar

masseur, masseuse - tukang pijit

meer (geogr.) - danau

mejuffrouw -  nona

meneer - bapak, pak

mens, persoon -  orang

mevrouw -   ibu

mijn echtgenoot - suami saya

mijn echtgenote - isteri saya

mijn naam is .. - nama saya

mobiel eetkraampje - kaki lima

moeder -  ibu

morgen - besok

muskiet, mug - nyamuk

 

N

 

nacht - malam

nee - tidak

niets te danken,van hetzelfde -  sama sama

noord - utara

 

O

 

onbeschaafd, grof - kasar

onbevloeide akker - ladang

oost - timur

open - buka

overleden - mati

overmorgen - besok lusa

overnachten - bermalam

overstroming - banjir

 

P

 

pakje, verpakking - bungkus

pardon - ma'af

pas op - awas

persoonlijk lidwoord

bij respectvol

aanspreken - si

postkantoor - kantor pos

 

R

 

rechtdoor - terus saja

restaurant -  restoran

rijst telen - menumbuk padi

rijst(geoogst) - nasi

rijstschuur - lumbung

rivier - kali

 

S

schoen - sepatu

schoon - bersih

sigaret alstublieft -  minta rokok

sla linksaf/rechtsaf - belok kiri/kanan

slapen - tidur

snel - cepat

sneu!, jammer!,medelijden - kasihan!

stoel - kursi

stout - nakal

supermarkt - toko serba ada

 

T

 

tafel -  meja

tandarts - tukang gigi

te duur! - terlalu mahal!

te laat - terlambat

toilet (heren/dames) -  toilet, wc (pria/wanita)

toiletpapier -  kertas wc

tuin - kebun

twee uur(op klok) - jam dua

twee uur(tijdsduur) - dua jam

 

V

 

vandaag - hari ini

varken - babi

veel, zeer - banyak

ver - jauh

verboden - dilarang

vergunning - surat izin

verrijdbare eetstal - kaki-lima

vies - kotor

vliegveld - lapangan terbang

voet -  kaki

vrouw - perempuan (op wc: wanita)

 

W

 

waar is de weg? - mana jalan?

waar is.. - di mana..

waar wil je heen - mau ke mana

waarom - mengapa

wacht op mij - tunggu saja

wanneer - kapan

warm - panas

wasgoed - cuci

wat kost dit? - berapa harganya

wat? - apakah

water -  air

water koken - memesak air

waterschep uit mandikamer - gayung

week - minggu

welkom - selamat datang

welterusten - selamat tidur

west - barat

weven -  tenunan

wie -  siapakah

wind - angin

winkel -  toko

 

Z

                       

zee - laut

ziek - sakit

zieke - orang sakit

ziekenhuis - rumah sakit

zitten - duduk

zo is het! - betul!

zoals u wenst - terserah

zon - matahari

zuid - selatan

 

                                  In het restaurant

 

mes - pisau (bijna nooit aanwezig)

vork -  garpu

lepel - sendok

keuken -  dapur

dingin - koud

panas - heet

garam - zout

gulah - suiker

 

                 Menukaart

 

asam manis -  zoetzuur (Chinees)

ayam -  Kip

babi - varken

cumi-cumi - inktvis

daging - vlees

goreng - gebakken

ikan belut - aal

ikan teri - krokant gebakken hete en gezouten   minuscule visjes

ikan kakap - deze zeevis, de Latas calcarifer,

                      is een van de  lekkerste van Indonesië

ikan bakar - geroosterde vis

istimewa -  speciaal

kangkung -  waterspinazie, ook wel eens

                      moerasspinazie genoemd

kare -  kerrie

kepiting -  crab

kodok -  kikker

lontong - in bananeblad gestoomde rijst

martabak - pannekoek met ei en groenten

                     of chocola en noten

mentega - boter

mie bakso - bamisoep met vleesballetjes

mie Kuah - miesoep

nasi putih - witte rijst

nasi tim - rijst gekookt in kippebouillon met stukjes kip

nasi bungkus - rijst met bijgerechten verpakt in 

                           bananeblad of papier (take-away)

nasi campur - rijst met een beetje van alles erbovenop,

                         een soort mini-rijsttafel

opor ayam -  in kokosmelk gekookte kip

sayur lodeh - kruidige groentensoep

sayur -  groenten

telor -  ei

udang karang - zeekreeft

udang -   garnalen

     

            

                            Drankjes & Toetjes

 

air minum -  drinkwater

air jeruk -  citroensap met water en suiker

arak -  rijstdistillaat

brem -  rijstwijn

es juice -  een fruitdrankje met geraspt ijs met fruit

es buah -  een mix van geraspt ijs, gecondenseerde melk, 

                   geraspte kokos, siroop, gelei en fruit.

es campur - waterijs met fruit selassi -

                      een verfrissende yoghurtdrink

susu -  melk (altijd zoet en gecondenseerd)

tuak -  palmwijn

 

==========================================

 

BANDOENG
0bandung3.jpg
LUCHTFOTO BANDOENG

LUCHTFOTO BANDOENG
0bandung6.jpg
LUCHTFOTO BANDOENG

BANDOENG
bragawinkelstraat.jpg
BRAGAWEG WINKELSTRAAT NU RIJDEN ER AUTO'S

BANDOENG VOOR 1957
bragaweg.jpg
BRAGAWEG KWAM JE DAAR MET EEN DELEMAN (PAARD EN WAGEN) OF BETJAH

BANDOENG
villaisolabandoeng.jpg
VILLA ISOLA BEZOCHT MET ONZE OUDERS IMPOSANT GEBOUW MET PRACHTIG PARK

BANDOENG
postkantoor1999.jpg
POSTKANTOOR 1999

BANDOENG
postkantoor2004.jpg
POST KANTOOR IN 2004

BANDOENG
ijzermanpatk.jpg
IJZERMANPARK

BANDOENG VROEGER IN DE JAREN 50
ijzermanparkvroeger.jpg
IJZERMANPARK SPEELDEN EN KIJKEN NAAR DE ENORME HOEVEELHEID KIKKERDRIL IN DE VIJVERS

BANDOENG DJALAN CIAMPELAS
jalanjeans.jpg
NU JALAN JEANS MET KLEURRIJKE GEVELS

BANDOENG
ijzermanpark.jpg
IJZERMANPARK

BANDOENG
jalanasiaafrika.jpg
JALAN ASIA-AFRIKA

CIATER WARMWATER BRON
ciaterwarmwaterbron.jpg
HET WATER IS GENEESKRACHTIG

BANDOENG
kerkinbandoeng.jpg
PROTESTANTSE KERK

BANDOENG
dagowaterval.jpg
DAGOWATERVAL

BANDOENG
bethelkerk.jpg
BETHEL KERK

BANDOENG
savoyhomannhotel.jpg
SAVOY HOMANN HOTEL

BANDOENG
halsavoyhoman.jpg
HALL IN SAVOY HOMANN WAS HEEL INDRUKWEKKEND ALS JE DAAR ALS KLEIN KIND BINNEN KOMT

BANDOENG GEZIEN DE VELE KRAAMPJES PASAR KEMBANG
bloemenstraatnoordbandoeng.jpg
BLOEMENSTRAAT IN NOORD-BANDOENG ZO GENOEMD OMDAT JE DAAR EXOTISCHE BLOEMEN EN PLANTEN KON KOPEN

BOGOR BIJ DE VIJVER
bogorplantentuin.jpg
PLANTENTUIN WAAR WE VEEL KWAMEN

fish.gif
Klik op next voor volgende pagina

               MUZIEK = AFTER ALL THESE YEARS

NEXT PAGE

©  S(upermuis)ylvi@